Gezicht op Dordrecht vanaf Zwijndrecht (ongeveer van het Veerplein) ca 1750

3 reacties Commentaar van bezoekers

Pim van der Wijk 8 jaar geleden

De molen helemaal rechts staat op een onderbouw en visueel op laaggelegen land, voor de dijk / kade Achterhakkers / Wilgenbos. Net links van de molen staat een huis dwars, vermoedelijk t.p.v. de Twintighuizen. De molen is dan waarschijnlijk de eerste Gecroonde Bijl, gebouwd voor 1657. In dat jaar wordt de zaagmolen namelijk voor het eerst genoemd, in een testament (bron: Jaarboek 2008 van Grol en Zondervan-Van Heck). Dat stemt dus overeen met de periode van de tekening. Het lijkt mij wel een onhandige zaagmolen, als standerdmolen op een kleine onderbouw. Het is dan misschien ook logisch dat de molen na 1664 vervangen is, volgens een ander testament uit 1672. Die nieuwe zaagmolen is de molen die Cuyp heeft getekend (551_35241-2), want hij lijkt niet op deze molen en bij Cuyp is de Kalkhaven ook bebouwd (bij deze tekening bestaat de Kalkhaven nog niet eens), dus die tekening dateert meer van het einde van de 17e eeuw. Het is minder waarschijnlijk dat de molen De Poortklok (voorganger van De Karper) is. Die wordt voor het eerst genoemd in 1674, stond binnendijks en iets meer naar het westen. En De Gecroonde Bijl is voor zover bekend ouder dus die had er dan in ieder geval ook op moeten staan.

meld misbruik

Pim van der Wijk 8 jaar geleden

Het plaatje is van na 1652, want toen werden de Anna- en Catharinapoort gebouwd. De kleine molen op het Groene Bolwerk is de runmolen die eerst buiten de Sluispoort aan de oostzijde van de Sluisweg stond (en dus niet aan de Twintighuizen zoals ik zei in mijn eerder commentaar). Deze runmolen is in 1658 van het Groene Bolwerk verplaatst naar de Bakkersdijk, de oude naam voor (het verlengde van) de Hoge Bakstraat. De tweede molen van rechts is dan De Backerinne. Op basis van de jaartallen is de tekening te dateren op ca. 1652-1658.

meld misbruik

Pim van der Wijk 8 jaar geleden

De datering klopt in ieder geval niet. Helemaal links de molen op de Walevest. Die is gebouwd rond 1577 en (gedocumenteerd) gesloopt in 1663. Rechts is de Kalkhaven nog niet gerealiseerd. Dat is gebeurd rond 1660. Ik denk dat je hier ook kan zien waarom de Kalkhaven gegraven is (ook op de kaart van Blaeu 552_160549). Je ziet rechts allemaal bootjes aan en achter een lange steiger liggen. Dat was denk ik nodig omdat direct naast de stad de rivier zo verland was dat de boten niet meer direct konden aanmeren. Op een gegeven moment wordt dat natuurlijk onwerkbaar en daarom zal ter plaatse van die steiger de Binnen en Buiten Kalkhaven gerealiseerd zijn. De eerste uitbreiding van de stad buiten de oude Vuilpoort is wel gedaan, want je ziet rechts een klein molentje op het bolwerk bij de Sluispoort staan (ook op de kaart van Blaeu). Nog verder naar rechts zijn drie molens duidelijk in beeld. Maar welke het zijn kom ik niet goed uit. De hoge linker zou de Buyserinne aan de Sluisweg kunnen zijn, de lage de runmolen aan de Twintighuizen, maar echt zeker, nee. Het zou ook De Backerinne kunnen zijn, want die ontbreekt anders, maar hij staat voor mijn gevoel iets te dichtbij daarvoor. De molen helemaal rechts op de ronde stenen onderbouw lijkt te staan op de hoek Draai Achterhakkers. Misschien een voorganger van De Karper. Deze molen komt niet voor op kaartmateriaal, maar wel op veel schilderijen en tekeningen rond 1600-1650.

meld misbruik