De Voorstraatshaven bij de Spuisteiger aan de Voorstraat.
Afbeelding 552_314922
- Collectie
- Gemeentelijke Prentverzameling
- Inventarisnummer
- 552_314922
- Beschrijving
- De Voorstraatshaven bij de Spuisteiger aan de Voorstraat.
- Geografie
- Dordrecht
- Straat
- Spuisteiger Voorstraat Voorstraatshaven
- Datum of periode
- 01-01-1928 ‐ 31-12-1932
- Beeldtype
- foto
- Annotatie
- Rechts het Spui.
- Trefwoorden
- dukdalven / meerpalen havens watergevels
toon op grote kaart
Goed om te weten: de plek kan afwijken van de werkelijke locatie (hij wordt automatisch gegenereerd).
18 reacties Commentaar van bezoekers
Zo zal de blekerij de Schieters aan de Spuiweg een paar eeuwen terug ook wel een grootgebruiker van 'vers'water zijn geweest en zal voor deze en de achterliggende blekerijen ooit ook wel een nieuw spui zijn aangelegd wat in feite alleen een afsluiter is. Ook een nieuw aangelegde weg werd lange tijd Nieuwe Weg genoemd totdat er een officiële naam kwam. Van de Anna Paulownastraat naar de Krispijnseweg, later hoofdzakelijk Amalia van Solmsstraat geheten of de nieuwe weg van de Jacob Catsstraat naar de Weeskinderendijk officieel de Verlengde Catsstraat die grotendeels in de Brouwersdijk is over gegaan. Er is één uitzondering, die van de Achterweg naar de Oudendijk waar nu nog maar een klein stukje van over is. Terug komend op het spui-verhaal .. bij het lezen van het navolgende besef je wel hoe goed we het in dat opzicht allemaal toch hebben :) =============================================== De Dordrechtsche Courant, 1868-09-17; p. 2 =============================================== Ingezonden.: Het vorige jaar werd er herhaaldelijk in den gemeenteraad alhier gesproken over het spuijen der achterstad op de Spuihaven, hetwelk door vele leden werd afgekeurd, zoodat er zelfs werd voorgesteld, zulks nimmer zoude mogen geschieden. Thans, nu de Voorstraatshaven is afgedamd, ten gevolge van herstelling aan de Leuvenbrug, en dierhalve het water in die haven ondrinkbaar is, voorzien zich de meeste bewoners uit de achterstad en zelfs van de Voorstraat, van water uit de Spuihaven. Wat gebeurt er nu? in plaats van op de Voorstraatshaven te blijven spuijen, alwaar het water toch reeds bedorven is, spuit men weder op de Spuihaven, zoo als nog laatstleden Maandag, toen het water, nadat beide sluizen gesloten waren, geheel zwart zag, en daardoor geheel onbruikbaar was geworden ; — zoude zulks wel met voorkennis van ons geacht betuur geschieden? G. ================================================ Uit onpartijdigheid plaatsen wij het bovenstaande, doch steller heeft zeker niet opgemerkt de advertentie in deze Courant van 12 dezer, waarbij tot het doen van herstellingen wordt aanbesteed de afdamming van de sluis die in de Voorstraatshaven spuit en waardoor de spuijing in deze haven vanzelf tijdelijk geslaakt moet worden. RED. ================================================ De aanbesteding waar de redactie over schrijft heb ik niet meer gevonden in de krant van de 12e, wél het stukje van een broodbakker uit de krant van de 10e. ================================================ De Dordrechtsche Courant, 1868-09-10; p. 2 D. SCHOTMAN Dz. ================================================ Zoude het niet wenschelijk zijn dat die ingezetenen, die gewoon zijn zich van drinkwater uit de Voorstraatshaven te voorzien, nu het door de afdamming van de Leuvebrug meer en meer onbruikbaar wordt, door middel van den waterwagen van wege het gemeentebestuur (al ware het ook tegen betaling), van rivierwater konden gebruik maken, hetwelk, vooral met het oog op groote verbruikers, als broodbakkers enz., zeker zijn nut zoude hebben. Een Broodbakker.
https://www.bndestem.nl/dordrecht/dit-is-waarom-er-een-merkwaardige-boog-te-zien-is-in-de-voorstraatshaven~a3ec32fa/
Voor het jaar 1307, schrijft Lips dat het Spui ( het Oude Spui) onder de huizen van de Voorstraat en de Spuistraat doorliep. Als bewijs hiervoor wordt een instorting ( een pand? / melding in de krant? ) in 1935 tegenover de Breestraat genoemd….enz. Het Nieuwe Spui werd in 1567 gegraven en kwam te lopen in de huidige Belgracht. Dit Nieuwe Spui werd in 1883 gedempt waarvan we de ingang nu nog kunnen zien d.m.v. de cementenboog in de Voorstraathavengevel. Bedoelt Lips dat via het Oude Spui er onder de panden ( van hout?) van de Grote Spuistraat ( Westzijde) werd doorgevaren met kleine bootjes? Het Nieuw Spui, de huidige Belgracht, lag achter de panden van de Grote Spuistraat. Er is dus volgens Lips is er sprake van twee verschillende grachten op verschillende locatie. ( scheelt overigens maar enkele meters) In de krant uit 1935 komt dit m.i. niet duidelijk naar voren of moet ik de tekst bij Lips anders interpreteren?
Afgelopen week liet Andrew v. Valen nog een prachtige plattegrond van de oude stad zien waarop het totale grachtenverloop in de oude binnenstad duidelijk te zien zijn. Ik kan deze foto helaas niet meer terugvinden. Deze zou ik graag nog eens bekijken.
=================================================================== De Groote Spuistraat =================================================================== De geschiedenis van een straat =================================================================== Merkwaardige gevels =================================================================== De Groote Spuistraat behoort, hoewel slechts een zijstraat der Voorstraat, tot de merkwaardigste straten van het oudste Dordrecht. In het laatst der 13de en het begin der 14de eeuw heette zij nog Heer Tielman-Vriesestraat, naar Tielman de Vriese‚ schepen der stad o.a. in 1291, 1305, 1310. Toen in 1307 het nieuwe Spui gegraven was, dat van de Oude Haven langs de westzijde der Spuistraat door den stadsmuur naar het zuiden liep, kreeg de straat allengs den naam van Groote Spoey- of Spuistraat en het straatje langs de westzijde van het Spui, dien van Kleine Spoeystrate. Van dat Spui, dat in het laatst der 14de eeuw als vaarweg weer buiten gebruik moest gesteld worden, bleef slechts een binnengracht, de Spui- of Belgracht (naar de brouwerij de Bel), die thans voor jaren gedempt is. Op het Spui, d.w.z‚ op de plaats waar de afsluiting (de schuif) der gracht was, stond, nog in de 16de eeuw, het Spuyhuys. In 1596 was dit gesloopt en vond men er de bierbrouwerij het Tonneken, in de 17de eeuw weer vervangen door het woonhuis der familie van Dorsten, waarvan de wapens in den gevel stonden. Ook dit pand is nu, na in 1896 eerst verbouwd te zijn, gesloopt en door een modern pand met drie zaakbakjes boven elkaar, aan de havenzijde vervangen. De oude uitmondingen van het- Spui, een waar rattenparadíjs, is nu ook opgeruimd, maar de oude plaats wordt aangewezen in het nieuwe metselwerk. In de straat stond voorheen het O.L.V. Gast- huis van der Spoeye met kapel, gesticht in de 14de eeuw, maar eerst in 1543 gewijd. Na 1572 werd de kapel ingericht tot gildehuis der Spoeyenaars (Sledenaars), waar ook de Dordtsche Rederijkerskamer In Reyn Geneucht haar bijeenkomsten hield. Ook het Gildehuis der Kleermakers moet er geweest zijn; later vond men het op de Elfhuizen. Behalve deze min of meer merkwaardige gebouwen, had de Groote Spuistraat het voorrecht te mogen dienen tot het bouwen van z. g. proefgevels voor het metselaarsgilde. Alleen in zij- en dwarsstraten mocht zulks geschieden, vandaar dat in die straten nog zooveel oude geveltjes gevonden worden in den bekenden Dordtschen stijl: Trapgevel met boogramen, termijnbogen, en draagsteenen; in de boogvelden klaverblad met lelies aan de punten. Dit type heeft men tot 1795 steeds als gildeproef gebezigd, gelijk men in de stad nog steeds kan waarnemen (o.a. Vriesestraat 106). De nieuwe tijdgeest heeft er reeds verscheidene doen verdwijnen, of wat erger is, doen ver- minken. =================================================================== Verder worden in dit artikel de gevels in de Grote Spuistraat besproken.